ویژگیهای ظاهری:
گیاه صبر زرد (آلوئه ورا) با نام علمی: Aloe vera بیشتر به شکل یک گیاه تزئینی جذاب می باشد که دارای برگهای گوشتی و خاردار (در طول لبهها) می باشد.
هر گیاه دارای ۱۵ تا ۳۰ عدد برگهای نوک تیز است، هر برگ نیم متر و پهنای آن ۸ تا ۱۰ سانتیمتر می باشد.
نگامیکه برگ میشکند شیره تلخ و زرد رنگی از آن خارج میگردد که همان (Aloe gel) میباشد.
این گیاه بومی آفریقا، عربستان جنوبی، جنوب ایران و ماداگاسکار است؛ ولی در ژاپن، شمال و جنوب آمریکا و در نواحی دریای کارائیب و مدیترانه نیز کشت میشود.
قسمت مورد استفاده این گیاه ژل موسیلاژی است که از برگهای آن استخراج میگردد.
این ژل به فراوانی در فراوردههای دارویی، آرایشی و صنایع خوراکی استفاده میگردد.
ویژگیها و اثرات درمانی:
۱- اثر مسهل و ملینی قوی.
۲- درمان زخمها و سوختگیها و نیز درماتیت ناشی از پرتو فرابنفش.
۳- بهبود دهنده زخمهای باکتریایی
۴- اثر سودمند در درمان و کوتاه شدن دوره زخمهای دهانی (آفت).
۵- درمان زخمهای پسوریازیس خفیف تا متوسط
۶- اثرات مفید در کاهش قند و چربی (تری گلیسرید) خون.
۷- در پژوهشهای نوین اثرات ضد سرطان آن ثابت شده است.
۸- اثر قاعدهآور در زنان.
۹- دارای اثرات ضد ویروسی.
۱۰- مسکن و عامل کاهش و بهبود درد، قرمزی و تورم.
۱۱- اثرات ضدخارش و ضد التهاب پوستی
۱۲- اثرات محرک موضعی در دستگاه گوارش
خوردن در بارداری:
خوردن این گیاه در دوران بارداری ممکن است باعث ایجاد انقباض رحمی و یا حتی سقط جنین گردد.
همچنین این گیاه ممکن است باعث پیدایش ناهنجاریهای مادرزادی گردد؛ بنابراین در این دوران نباید مصرف شود.
خوردن در شیردهی:
برخی از ترکیبهای شیمیایی صبر زرد درون شیر ترشح میگردد و در دوران شیردهی نباید استفاده گردد.
پرهیز از مصرف:
این گیاه در صورت وجود تهوع، استفراغ، اسهال، دهیدراسیون (کاهش آب بدن)، ایلئوس (فلجگذرای روده کوچک)، بیماری التهاب روده، انسداد روده، دردهای شکمی و بیماری کلیه نباید استفاده گردد.
پیامدهای ناگوار و عوارض ناخواسته:
در دوزهای بالا، افشره برگهای صبرزرد ممکن است باعث تحریک گوارشی، دردهای شکمی، اسهال خونی، دهیدراسیون (از دست دادن آب بدن) و اختلال آب و الکترولیتها (نمک) گردد.
همچنین عصاره آن ممکن است باعث تغییر رنگ ادرار به قرمز یا قهوهای شود.
تغییر رنگ بیزیان و برگشتپذیر روده بزرگ دیگر عارضه جانبی آن است.
افزایش حساسیت با ژل این گیاه نیز گزارش شده است.
یادآوری میشود که خوردن این دارو در کودکان زیر ۱۰ سال سفارش نمیشود.
همچنین در بزرگسالان نیز به مدت بیش از ۲ هفته نباید مصرف شود.
مسمومیت:
برخی از مواد گیاه در مصرف بیش از اندازه خوراکی ممکن است مانند زهر کار کرده و باعث ایجاد کرامپهای شدید گاستریک (دلدردهای شکمی) گردد.
در مصرف موضعی عوارض جانبی شدیدی گزارش نشده است؛ در برخی موارد سوختگی پوست و همچنین قرمزی، کهیر، ادم (ورم و آماس پوستی) و اگزما گزارش شده است.
واکنشهای دارویی:
۱-مواد شیمیایی افشره آلواورا ممکن است باعث کاهش جذب برخی داروهایی شوند که از راه رودهای جذب میگردند.
۲- عصاره برگ این گیاه نباید همراه با سایر ملینها به خصوص کاسکارا، گیاه سنا و یا دیگر فرآوردههای دارای مواد مسهلی استفاده گردد.
۴- باعث کمبود پتاسیم در بدن میشود.